Historia

Historia gminy

Obszar gminy był zamieszkały od paleolitu. W średniowieczu wchodził w skład aż pięciu powiatów: orłowskiego, brzezińskiego i łęczyckiego (woj. łęczyckie) oraz rawskiego i sochaczewskiego (ziemia rawska woj. rawskiego). Większość wsi należała do powiatu orłowskiego. Wchodzące w skład powiatu łęczyckiego Mąkolice (wzmiankowane w 1357 roku) i Wola Mąkolska (wzmiankowana 1511) były własnością arcybiskupów gnieźnieńskich. W roku 1444 utworzono w Mąkolicach parafię z części terenów parafii Piątek i wybudowano kościół. Arcybiskupi posiadali jeszcze część wsi Boczki Domaradzkie, ale w połowie XIV w. sprzedali je szlachcie. Szlachta była właścicielem pozostałych wsi w obecnej gminie Głowno, z wyjątkiem części wsi Mięsośnia (wówczas Mięsosośnia) należącej do kościoła w Waliszewie. Z XIV wieku pochodzą informacje o istnieniu wsi Boczki Domaradzkie (1357), Domaradzyn (1387, powiat brzeziński), Jasionna (1386), Mięsośnia (1385), Popów (1391), Ziewanice (1386). W 1450 r. Domaradzyn podzielono na Duży (Stary) i Mały (Nowy). W XV wieku wyodrębniły się Ziewanice Borszyny (1427), a następnie Wola Glinnik, Boczki, Wola Ziewańska Glinnik (1448) i Ziewanice Gawronkowe - obecnie Gawronki (koniec XV w.). Wtedy pojawia się Popów Nowy (1417, zapewne obecny Popówek) i Popów Stary (zapewne obecny Popów).  Również w XV wieku z terenów wsi Ziewanice wyodrębniła się Wola Zbrożkowa (1434). W XVI wieku Wola Ziewańska Glinnik pojawia się już pod nazwą Ziewanice Glińskie. W XVI wieku występuje Popów Mniejszy (1511, zapewne obecny Popówek) i Popów Stary (1576, zapewne obecny Popów). Co najmniej XVI-wieczną metrykę mają Chlebowice (wówczas Cybulice) i Sopel (wówczas Ziewanice Sopliowe). Ostrołęka pojawia się w dokumentach na początku XV w. (potem w 1455), pozostałe wsie województwa rawskiego w XV i XVI w.: Rudnik (1411 jako Rudniki, potem 1438, obecnie część wsi Rudniczek), Ruchna (1446, obecnie część wsi Wola Zbrożkowa), Wola Lubiankowska (1470), Lubianków (1511), Kadzielin (1511), Kamień (1511),  W 1552 roku w akcie powtórnego utworzenia parafii Domaniewice zanotowano m. in. wsie: Kadzielin, Kamień, Ostrołęka, Ruchna, Wola Lubiankowska (wszystkie w powiecie rawskim, z wyj. Woli Lubiankowskiej wchodzącej w skład powiatu sochaczewskiego). Młodszą metrykę mają pozostałe wsie: Wymysłów (1792, obecnie część Albinowa), Karasica (przełom XVIII i XIX w.), Toporów (1842, obecnie część Kadzielina), Władysławów Popowski (1893), Albinów (1900), Różany (pocz. XX w.), Antoniew (1915), Dąbrowa (1915, obecnie część Antoniewa), Władysławów Bielawski (1915),  Bronisławów (1921), Karnków (1921), Helenów (1915), Feliksów (1915), Rudniczek (1921), Różyce (1929), Konarzew (1935, obecnie część Woli Zbrożkowej), Piaski Rudnickie (1935 jako Rudnik Parcele), Patyki, (1935, część Ziewanic). Reforma pruska z 1796 roku spowodowała, że większość wsi znalazła się w powiecie brzezińskim (od 1842 roku okręgu brzezińskim powiatu rawskiego), a od 1849 roku, na skutek przesunięcia granic powiatów przez zaborcę rosyjskiego, w okręgu sochaczewskim powiatu sochaczewskiego. W 1867 roku prawie wszystkie ziemie gminy weszły do nowo utworzonego powiatu łowickiego (należały wówczas do gmin: Bielawy i Łyszkowice) i przetrwały w nim aż do reformy z 1975 roku, kiedy zlikwidowano powiaty. W okresie międzywojennym prawie cały obszar gminy należał do gminy Lubianków, z wyjątkiem wsi Ziewanice, Kamień, Toporów, Kadzielin, które w 1849 roku pozostawiono w powiecie brzezińskim (w 1859 roku, kiedy stworzono gminy, wsie te znalazły się w gminie Bratoszewice). W 1954 roku zlikwidowano gminy, a na ich miejsce powstały gromady. W latach 1955-1959 obszar gminy  podzielony był na pięć Gromadzkich Rad Narodowych w Lubiankowie, Popowie, Antoniewie, Boczkach Domaradzkich i Mąkolicach. Z  dniem 1 stycznia 1960 roku zlikwidowano GRN w Boczkach Domaradzkich i Mąkolicach, a ich obszary włączono odpowiednio do GRN Antoniew i Popów. 1 lipca 1968 roku zostały zlikwidowane GRN Lubianków i Antoniew, a utworzono GRN z siedzibą w Głownie, która obejmowała tylko tereny wiejskie. 1 stycznia1973 roku  w wyniku kolejnego podziału administracyjnego zlikwidowano GRN w Popowie, powstała Gminna Rada Narodowa  z siedzibą w Głownie poszerzając swoje granice o wsie Kamień i Kadzielin. W wyniku reformy samorządu terytorialnego  w 1990 r. utworzono Radę Gminy Głowno, która swoim zasięgiem objęła dotychczasowy teren GRN Głowno. W roku 1994 na wniosek mieszkańców wieś Zabrzeźnia Parcela została włączona do obszaru miasta Głowna. Obecnie w skład gminy wchodzą 33 miejscowości. Od zachodu idąc, są to: Feliksów, Mąkolice, Wola Mąkolska, Jasionna, Władysławów Popowski, Mięsośnia,  Dąbrowa, Popów Głowieński, Karnków, Domaradzyn, Popówek Włościański, Chlebowice, Karasica, Bronisławów, Glinnik, Boczki Domaradzkie, Boczki Zarzeczne, Antoniew , Ziewanice, Gawronki, Helenów, Wola Zbrożkowa, Władysławów Bielawski, Konarzew, Kamień, Kadzielin, Ostrołęka, Lubianków, Różany, Rudniczek, Piaski Rudnickie, Albinów i Wola Lubiankowska.

Zabytkowy kościół drewniany w Mąkolicach p.w. Św. Wojciecha wybudowany w XV  wieku, a następnie rozbudowany w latach 1866 – 1879 i 1890 r.

 

Zabytkowy kościół drewniany w Mąkolicach p.w. Św. Wojciecha wybudowany w XV  wieku, a następnie rozbudowany w latach 1866 – 1879 i 1890 r.